Eğik Düzlem

Bir rampa ve merdivenin basamakları bir eğik düzlemin en iyi örneklerini teşkil eder. Eğik bir düzlem, cisimleri yükseltmeye yarayan yatık bir yüzeydir. Eğik düzlem kullanılarak ve daha az bir kuvvet sarf ederek bir yükü kaldırabiliriz. Ancak, bu yükü doğrudan yukarı kaldırmakta alınan mesafeden daha uzun bir yol takip edilmiş olur

Ağır yükleri yüksek bir yere çıkarmada kullanılır. Kaldırıp kucağımıza almayacağımız bir sandığı kamyonun kasasına veya yüksek bir yere çıkarmak için,  çıkarılacak yere eğimli olarak yaslanan düzgün bir kalasın üzerinden iterek çıkarmak çok daha kolaydır.

Bir ucu bulunduğu yerden daha yüksekte bulunan, farklı malzemelerden yapılmış ve ağır yükleri yükseğe çıkarmak için kurulan sağlam eğimli yüzeylere eğik düzlem denir.

Eğim açısı α olan bir eğik düzlemdeki yükün çekilebilmesi için gerekli minimum kuvveti bulalım. Sürtünme kuvvetini ihmal ederek yüke etkiyen kuvvetleri çizelim. Sonra da bu kuvvetleri eğik düzlem ve ona dik doğrultuda bileşenlerine ayıralım

G = Yükün ağırlığı
F = Uygulanan kuvvet
L = Eğik düzlemin boyu
h = Eğik düzlemin yüksekliğini gösterir ise
Kuvvet . Kuvvet kolu = Yük . Yük kolu
F . L = G . h olur.    F= G.h/L       F=G.sinα

Eğik düzlem genellikle kamyonetlere ağır yüklerin yüklenmesinde kullanılır.

Derleyen: Baki TURAN
Kaynak:  Atatürk Üniversitesi  Fizik Öğretmenliği Bölümü 1. Sınıf “Genel fizik”  Dersi Ders Notları (Baki TURAN); Açık Öğretim Fizik Ders Kitapları ve MEB Liseler İçin Fizik Dersi Ders Kitapları